Pfandflaschensammler

In München zijn ze fan van statiegeld. Het zit overal op. Op flessen bijvoorbeeld. Of die nu klein, groot, middelmatig, van glas of van plastic zijn, op vrijwel alle flessen zit statiegeld. Maar ook op blik. Bierblikken, frisdrankblikken, worstblikken, groenten-in-blik-blikken. Niet op alle, maar op heel veel soorten blikken zit statiegeld. Of zoals ze het in Duitsland noemen: ‘Pfand’. En doordat dat Pfand overal op zit, bestaat er in München een voor mij geheel nieuw fenomeen.

De Pfandflaschensammler.

Ze kijken in hoeken, lopen door natuurgebieden, wandelen langs autowegen, keren glasbakken ondersteboven en graaien op goed geluk in afvalbakken. En dat klinkt allemaal als iets voor de dorpsgek of zwerver of hippie, maar gek genoeg heerst er geen dergelijk oordeel – of bekommert niemand zich om dat oordeel – in München.

Het zijn soms goedgeklede mannen van middelbare leeftijd. Soms sportieve jongvolwassenen met grote tassen. Soms is het een stel met backpack dat op de fiets door een natuurpark op jacht is naar statiegeld. Het kan zomaar gebeuren dat een nette gentleman naast je zijn hoed afneemt en de eerstvolgende vuilnisbak omtovert tot grabbelton op zoek naar glazen, plastieken of blikken juwelen met statiegeld. Bij wijze van spreken dan.

Een ander mooi fenomeen in München: openbaar bier drinken. Dat klinkt normaal, dus misschien moet ik het expliciteren: als je op een zaterdagmiddag een paar flessen bier haalt bij de supermarkt en dorst hebt terwijl je in de rij staat en je op de eerstvolgende hoek van de straat besluit om één van die biertjes open te trekken en achterover te gooien, dan word je totaal niet raar aangekeken. Dat levert mooie situaties op. Als ik bijvoorbeeld op die zonnige zaterdagmiddag door het park loop en de laatste slok bier uit mijn fles drink, dan zet ik die fles met een glimlach op of naast een bankje – of op gevoel op een plek waar hij wél in het zicht maar níet in de weg staat – met de wetenschap dat ik zojuist een anonieme Pfandflaschensammler in München blij heb gemaakt omdat hij geen prullenbakgrabbelsessie hoeft te houden voor dit juweeltje van een Pfandfles.

Het is een heerlijk kringloopsysteem waarin luie bierdrinkers in evenwicht worden gehouden door fervente statiegeldflessenverzamelaars. Ofwel: de Pfandflaschensammler. En ik vind het nog een mooi woord ook; Pfandflaschensammler. Moet je eens hardop zeggen. Pfandflaschensammler. Als je dit leest en je zit op de wc of in de bus of op het werk, dan moet je het echt even hardop zeggen om te kijken hoe het klinkt: ‘Pfandflaschensammler’. Het klinkt als een rare Duitse ziekte, maar het is dus eigenlijk een soort gezonde Duitse bacterie.

Als waarlijke witte bloedcellen zorgt de Pfandflaschensammler namelijk voor minder zwerfvuil op straten of in bermen, minder zwervers en bedelaars op straten of in bermen en minder restafval dat richting stortplaatsen of verbrandingsovens gaat.

Ik weet niet of bedelaars zich beledigd voelen als ik een lege fles voor hun neus zet, maar bij wijze van motivatie lijkt het me toch een goed idee. Of ik maak twee biertjes open en proost met die bedelaar terwijl John, mijn 67-jarige gepensioneerde buurman, casual de omringende vuilnisbakken controleert op rondslingerende statiegeldschatten.

Kan allemaal.